KARS PUSULA / ADEM ALP
Diyetisyen Hülya Tüzünler; PCOS Kader deildir açıklamasında bulundu.
Diyetisyen Tüzünler açıklamasında şu bilgileri verdi. Polikistik over sendromu tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de üreme çağındaki kadınların sık karşılaştığı üreme sorunlarının yanında endokrin ve metabolik bir hastalıktır. PCOS genetik ve çevresel faktörlerin etkisiyle her dört kadından birinde görülmektedir. Bu sendrom ilk olarak Stein ve Leventhal tarafından 1935 yılında tanımlanmıştır.
HASTALIĞIN BELİRTİLERİ:
· Aşırı derece kıllanma, tüylenme
· Adet olamama veya düzensizlik
· Şişmalık, obezite
· Gebe kalamama
· Yumurtalıklarda kist oluşumu
· Kalıcı sivilceler
PCOS hastası kadınlarda abdominal (karın bölgesi) yağlanma, kilo vermede zorlanma, kan şekeri düzensizlikleri sıklıkla yaşanabilir.
Hastalık kulağa kolay olarak gelse de Tip 2 diyabet, kolesterol, kalp-damar hastalıkları, inflamasyon, endometriyal kanser, duygu durum bozuklukları gibi birçok hastalığın davetçisi ve kesinlikle göz ardı edilemeyecek bir durum olduğunu söyleyebiliriz.
Hastalığın Genel Nedenleri
Etiyolojisinin tam olarak bilinmediği hala çok farklı sebeplerin olduğu bilinse de yakın zamanda hastalık mikrobiyota ve bağırsak geçirgenliği ile oluştuğu ilişkilendirilmiştir. Bunun dışında yetersiz ve dengesiz beslenme, sosyoekonomik durum, coğrafi özellikler, etnik köken, metabolik etkiler, çevresel toksinler, genetik ve epigenetik nedenler olarak sıralayabiliriz. Kısacası PCOS endokrin, metabolik, genetik ve çevresel etkilerin ortak olarak ortaya çıkmasıdır.
PCOS Hastalarında Tedavi
Hastalığı başarılı olarak yönetebilmek için medikal tedavi yanında beslenme tedavisi de çok önemli bir yöntemdir.
Obezite ve vücut ağırlığı artmasını önlemek genel olarak fiziksel aktivitenin artması ve uygun enerji kısıtlaması ile kilo kontrolü sağlanıp beslenme ve yaşam tarzı değişikliği tedavinin en olumlu basamağını oluşturur. Enerji kısıtlaması ile tüketilen besilerin içerikleri ile farklı şekillerde birçok çalışmalar yapılmış ve sonuçlar değerlendirilmiştir.
PCOS lu kadınların tedavisinde DASH Diyeti, Düşük Karbonhidratlı- Yüksek Protein İçeren Diyet, Düşük Glisemik İndeksli Diyet, Akdeniz Diyeti gibi diyet modelleri tedavi için önerilen diyetlerdir.
GENEL BESLENME TEDAVİSİ
Beslenme tedavisinden önce hasta uzman eşliğinde detaylı olarak değerlendirilip uygun tedavi önerilmelidir. (Beslenme Uzmanı)
Basit karbonhidratlar (şeker ve şekerli besinler) azaltılmalı, kompleks karbonhidratlar ( tam tahıllar, yulaf…)beslenmeye eklenmeli.
Düşük glisemik indeksli besinlere yer verilmeli ve böylelikle insülin seviyesi kontrolü sağlanabilmeli,
Düşük karbonhidrat ve yüksek protein ile beslenme şekli ile insülin direnci kırılabilir ancak bu beslenme uzun süre devam ettirilmemelidir.
Öğünlerde doğru karbonhidrat ve yeterli protein alımı ile kan şekeri düşüklüğü kontrol altına alınabilir.
Trans yağlar ve tam yağlı besinlerden uzak durulmalı, düşük doymuş yağlı besinler beslenmeye eklenmelidir.
Posa (sebze-meyveler, kuru baklagiller, tam tahıllar) alımı artırılmalı.
Kan şekeri dengesinin bozulmaması için sık aralıklarla beslenilmeli.
( Genel olarak 3 ana, 3 ara öğün)
İnsülin metabolizmasında diyet ne kadar önemli ise yapılan düzenli egzersizlerde çok önemlidir. Günlük 30 dakika kadar yapılan yürüyüş kilo kontrolü ve insülin metabolizması için yeterli olacaktır.
Alkol, sigara ve tütün ürünlerinden uzak durulmalıdır.
PCOS hastaları tedavisinde hastalığın seyrini değiştirmek için multidisipliner ekip çalışması (doktor, beslenme uzmanı, psikolog) ile hasta takip edilmelidir.
· Düzenli egzersiz de, insülin metabolizmasında en az diyet kadar etkili olmaktadır. Günlük 30 dakika orta şiddette yapılacak egzersiz kilo kontrolünde etkili olacaktır.
· Polikistik Over Sendromlularda ekip çalışmasının (doktor, diyetisyen, psikolog) önemi hatırlanmalı ve kişiler bu şekilde takip edilmelidir.
