KARS PUSULA / ADEM ALP

Diyetisyen Hülya Tüzünler yazdı, Hipertansiyon Ve İlişkili Risk Faktörleri nelerdir, nelere dikkat edilmeli. Diyetisyen Tüzünler: Değerli pusula ailesi okuyucuları yeni yılınızı en içten dileklerimle kutlar sağlık, huzur ve dileklerinizin gerçekleşebileceği bir yıl olmasını diliyorum. Bu yılın ilk günlerinde büyüklerimizden duyduğumuz yüksek tansiyon konusundan bahsetmek istiyorum.GİZLİ TUZA DİKKAT KONTROL SİZDETansiyon kalpten vücuda pompalanan kanın damarlara uyguladığı basınç olarak tanımlayabiliriz. Bu basınç normal değerlerden fazla oluyor ise hipertansiyon olarak tanımlanmaktadır. Başta koroner kalp hastalığı öncüsü olarak, felç, böbreklerde ciddi bozukluklar oluşması, vücutta su tutulumunun artması gibi önemli sorunlara sebep olmaktadır. Tansiyon değerlerinin 120/80mmHg olması istenilen normal değerler olarak kabul görülür. Genellikle 40 yaş üstü bireylerde daha fazla görülmekte ve ülkemizde her üç kişiden biri hipertansiyon tanısı almaktadır.Hipertansiyon Ve İlişkili Risk FaktörleriGenetik, aşırı tuzlu beslenme, aşırı kilo alımı beraberinde obezite, sigara tüketimi, fazla karbonhidratlı beslenme, aşırı alkol kullanımı, stres, fazla doymuş yağ tüketimi, hareketsiz yaşam, tuz atımında renal bozukluklar, düşük doğum ağırlığına sahip olma en temel nedenler arasında gösterilmektedir.Hipertansiyon tanısı almış bireylerin tıbbi tedavi yanında beslenme tedavisini uzman (beslenme uzmanı) eşliğinde desteklemesi risk faktörlerini en aza indirgemeye ve hastalığın seyrini olumlu yönde değiştirilmesine yardımcı olur.Hipertansiyonlu bireyler için özel beslenme tedavisi başlığı altında DSÖ nün onayladığı DASH diyeti uygulanmaktadır.DASH beslenme planı: Bu beslenme modeli sebze ve meyveler, tam tahıllar, kuru baklagiller, balık, tavuk, sert kabuklu yemişler, düşük yağlı süt ürünlerinin bulunup potasyum, magnezyum, kalsiyum, posa ve protein gibi besin öğelerinden zengin beslenme planıdır.Bu beslenme planında dikkat edilecek hususlar:Ağırlık kontrolü sağlanmalıdır ve sağlıklı olarak normal ağırlığa ulaşılmalıdır.Günlük 30 dakika orta tempolu yürüyüş yapılmalıdır.Yemekler fırında, haşlama veya ızgara olarak tüketilmesine özen gösterilmelidir.Sigara kullanımı sınırlandırılmalı, alkol tüketimi mümkün oldukça ılımlı şekilde tüketmeye çalışınız.Günlük ortalama 8 porsiyon şeklinde tam tahıllar tüketiniz.Günlük ortalama 9-10 porsiyon sebze ve meyve tüketiniz.Günlük ortalama 3 porsiyon az yağlı süt ve ürünleri tüketiniz.Haftada ortalama 3-4 gün porsiyon şeklinde tuzsuz yemişler tüketiniz.Haftada 2-3 kez kuru baklagiller tüketiniz.Tuz içerikli besinlerden kaçınınız. Konserveler, turşular, hazır ambalajlı besinler, emülsifiye besinler(salam, sosis) , içeriği bilinmeler besinler…Aşırı yağlı besinlerden uzak durunuz. Kızartmalar, yağlı yemekler, yağ içeriği yüksek karışımlar, mayonez, krema, salata soslar, çok yağlı etler…Hayvansal yağlar kullanılmamalıdır. Tereyağı, iç yağ, margarin, kuyruk yağı…Yemeklerde, salatalarda, soslarda… zeytinyağı tüketilmelidir.Mangal gibi dumanlama, tütsüleme işlemleri ile hazırlanan besinlerin tüketimi en az olmasına özen gösterilmelidir.Çok şekerli besinlerden uzak durulmalı, şeker ihtiyacı meyvelerden karşılanmalıdır.Haftada 2 kez olacak şekilde balık tüketimine dikkat edilmelidir. Tüketilmeme durumlarında uzman önerisi ile takviye alınmalıdır.Günlük su tüketimi gereksinmeye uygun artırılmalıdır.Doğal antibiyotik olarak bildiğimiz sarımsağın tansiyon hastaları için dengeleyici özelliğinin olduğu unutulmamalı ve tüketilmesine özen gösterilmelidir.PEKİ TUZU NASIL AZALTABİLİRİZ?Yemekler pişirilirken konan tuz azaltılmalı,Yemeklerin tadına bakmadan tuz eklenmemeli, önce tadına bakılmalı gerekirse az miktarda tuz eklenmeli,Az tuzlu yeme alışkanlıkları kazanılmalı,Tuz ve yerine baharatlar eklenerek yemeklerin tadına daha hoşa gidecek kıvama getirilmeli,Masalardan tuz kaldırılmalı,Sofralarda yeşil soğan, maydanoz, tere gibi yeşillikler bulundurulmalıdır.KONTROL SİZDE…İdeal kilonuzu koruyun,Egzersiz yapın,Sağlıklı beslenin,Stresten uzak durun,Alkolü sınırlandırıp, sigarayı bırakın.